آیا معاملات مارجین ارزش ریسک دارد؟
آیا معاملات مارجین ارزش ریسک دارد؟
از آنجایی که اهرم این معاملات بسیار جذاب است افرادی که ریسکپذیری بالاتری دارند میتوانند از این نوع معاملات هم با رعایت همه جوانب استفاده کنند.
در بازار ارزهای دیجیتال، انواع مختلف معامله اسپات، مارجین و… وجود دارد. در نوع مارجین که بازار فیوچرز معروف ترین مدل آن است، با امکانات بیشتری رو به رو هستیم. چرا که معاملهگران میتوانند با استفاده از قابلیتهای مختلفی مانند اهرمها سود بیشتری را از بازار بگیرند. اما این سود بیشتر همواره با ریسک بیشتر نیز همراه است که گاهی میتواند سرمایه معاملهگر را به کلی به باد دهد. استفاده از قابلیت اهرم نیز خود به چند صورت کراس و ایزوله قابل انجام است. روشهای معاملاتی کراس و ایزوله بیشتر با هدف مدیریت ریسک بهوجود آمدند. اما تفاوت مارجین کراس و ایزوله چیست؟ و کدام نوع معامله بهتر است؟
معامله مارجین، نوعی معامله است که در آن، معاملهگر برای افزایش پتانسیل سود خود از صرافی وام میگیرد و به این ترتیب میتواند با سرمایه کمتر، موقعیت های معاملاتی بزرگتری باز کند. در این نوع ترید، ابتدا سرمایهگذار باید یک مقدار حداقلی از سرمایه خود را به عنوان مارجین تأمین کند و سپس با اهرم یا لوریج (Leverage)، که همان پولی است که برای ترید کردن از صرافی یا بروکر قرض گرفته میشود، دارایی خود را چند برابر کند.
بدین ترتیب، صرافی برای اینکه کاربران بتوانند با ارزشهای بیشتری معامله کنند با استفاده از مفهوم لوریج، به آنها پول قرض میدهد. اما در قبال این قرض از کاربر وثیقهای نیز دریافت میکنند که به این وثیقه، مارجین گفته میشود. در صورتی که قیمت دارایی مورد نظر سرمایهگذار به سمتی که میخواهد پیش برود، صرافی و تریدر سود میکنند. اما در غیر این صورت، یعنی در حالتی که قیمت دارایی به سمت مخالف حرکت کند، موقعیت معاملاتی معاملهگر در معرض لیکویید شدن قرار گیرد و صرافی میتواند از مارجین تریدر برای تسویه حساب استفاده کند.
بنابراین، معاملات مارجین همانطور که میتواند سودآوری را افزایش دهد ریسک معامله و خطر از دست رفتن دارایی را نیز افزایش میدهد. این یعنی اگر پیشبینیهای معاملهگر درست نباشد و قیمت دارایی به سمت مخالف حرکت کند، تریدر ممکن است مجبور شود ضرر زیادی متحمل شود. اما معاملات مارجین، به دو نوع کلی یعنی کراس (Cross) و ایزوله (Isolated) تقسیم میشوند که هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند.

با استفاده از بازار فیوچرز در سبک معامله مارجین که بازار دو طرفه ارز دیجیتال نیز نامیده می شوند، اگر همه موجودی حساب یک تریدر بهعنوان مارجین استفاده شود به آن معامله، کراس Cross گفته میشود. در چنین حالتی کل حساب تریدر درخطر قرار میگیرد چراکه اگر به هر دلیلی معامله طبق انتظار وی پیش نرود، امکان از دست دادن کل دارایی وجود دارد. به بیان دیگر، ممکن است کل حساب تریدر لیکویید شود و از بین برود.
در معاملات مارجین کراس، معاملهگر فقط باید یک مارجین برای کل حساب خود تأمین کند. این میتواند برای افرادی که میخواهند از اهرم بیشتری استفاده کنند جذاب باشد. با این حال، معاملات مارجین کراس نیز ریسک بسیار بالایی دارند زیرا اگر قیمت دارایی به سمت مخالف حرکت کند، تریدر ممکن است کل دارایی خود را از دست بدهد.
مزیت معامله مارجین در بازار دوطرفه ارز دیجیتال، این است که نوسانات جزئی، باعث ایجاد ضرر و لیکویید شدن حساب شما نخواهد شد. از طرفی اهرمهایی که در معاملات کراس وجود دارد، قابلتوجه است. از این رو یک تریدر میتواند با سرمایهای کم، در موقعیتهای معاملاتی با ارزش بالا شرکت کند و فرصت به دست آوردن سود زیاد را داشته باشد. بدین ترتیب، مزایای معامله مارجین کراس عبارت است از:
اما از سوی دیگر ریسک این معامله به دلیل این که کل دارایی در خطر قرار میگیرد بسیار بالا است و خطر لیکویید شدن کل دارایی در معاملات مارجین کراس وجود دارد. علاوه بر این، در معاملات کراس معاملهگر انتخابهای چندانی برای معامله ندارد و میتواند با تعداد محدودی از ارزهای دیجیتال معامله کند. بدین ترتیب، تمرکز روی یک ارز یا یک نماد معاملاتی سبب میشود تا ریسک سرمایهگذاری بالا رود. برای مثال، فرض کنید یک تریدر کل دارایی خود را روی یکی رمزارز خاص سرمایهگذاری کرده باشد. اگر معاملات او طبق انتظار پیش نرود، کل سرمایه در معرض خطر است. بنابراین معایب مارجین کراس به شرح زیر است:
همانطور که خواندید استفاده از مارجین کراس مزایا و معایبی دارد که باید قبل از استفاده از آن به طور کامل در نظر گرفته شوند. علاوه بر این، این روش معاملاتی کمی پیچیده است و میتوان خطراتی را به همراه داشته باشد. بنابراین بهتر است افراد کم تجربه، به سراغ معاملات ساده، مانند اسپات، بروند. اما چه زمانی میتوانیم از روش مارجین کراس برای معاملات خود استفاده کنیم؟ در اینجا چند مورد از شرایطی که استفاده از مارجین کراس می تواند مناسب باشد، آورده شده است:
معامله مارجین ایزوله (isolated) نوعی معامله در صرافی ارز دیجیتال است که در آن هر معامله به طور جداگانه با مقدار مشخصی از وثیقه (collateral) انجام میشود. به عبارت دیگر، هر پوزیشن معاملاتی در یک «حساب ایزوله» جداگانه با واریز وثیقه مجزا باز و مدیریت میشود. در معاملات مارجین ایزوله، کاربر میتواند چندین پوزیشن معاملاتی باز کنید اما نمیتوانید از وثیقه حسابهای خود برای جبران ضرر دیگر معاملات استفاده کنید.
برای مثال، فرض کنید 1 بیت کوین موجودی دارید و میخواهید 2 بیت کوین با قیمت ۵۰۰۰۰ دلار خریداری کنید. شما میتوانید از صرافی ۵۰۰۰۰ دلار وام بگیرید و 2 بیت کوین خریداری کنید (اهرم 2). در این حالت، 1 بیت کوین شما به عنوان وثیقه وام شما عمل میکند. اگر قیمت بیت کوین به 60000 دلار افزایش یابد، شما میتوانید 2 بیت کوین خود را به قیمت 60000 دلار بفروشید و 20000 دلار سود کسب کنید. اما اگر قیمت بیت کوین به 25000 دلار کاهش یابد، صرافی شما را مجبور به فروش 1 بیت کوین خود برای جبران ضرر خود میکند. در این حالت، شما لیکویید خواهید شد.

همانطور که خواندید، معاملات ایزوله، نسبت به معاملات کراس شرایط متفاوتی دارد. اما این معاملات در چه شرایطی مناسب است؟
در این نوع از معاملات، از آنجا که تعیینکننده مارجین معاملهگر است، تنوع بسیار بیشتری در ارزهای دیجیتال برای او وجود دارد. در معاملات مارجین ایزوله یک تریدر میتواند روی رمزارزهای مختلف ترید کند و محدودیتی از این نظر ندارد. پس تمرکززدایی مزیت مهم روش معامله مارجین ایزوله است. همچنین در این نوع از معاملات مدیریت سرمایه بهتر انجام شده و به طور کلی شرایط کنترلشدهتری دارند و معاملهگر میتواند شرایط را تا حد زیادی پیشبینی کند. بدین ترتیب، وقتی کنترل و نظارت روی معاملات بالا باشد، تریدر میتواند بیشترین ضرر احتمالی را پیشبینی کند و مدیریت ریسک بهتری نسبت به پوزیشنهای معاملاتی خود خواهد داشت. بنابراین، مزایای معاملات مارجین ایزوله عبارت است از:

اما توجه و کنترل دقیق معاملات در این روش از ویژگیهای مهمی است که باید تریدر به آن توجه داشته باشد. وقتی یک تریدر چندین معامله مختلف باز میکند باید بتواند همه آنها را بهخوبی مدیریت کند که البته کار آسانی هم نیست. از طرفی مارجین ناکافی برای هر پوزیشن معاملاتی، ممکن است باعث لیکویید شدن آن شود. برخی دیگر از معایب معاملات مارجین ایزوله عبارت است از:
با توجه به همه این مفاهیم، معامله کراس بهتر است یا معامله ایزوله؟ جواب این سؤال به سبک معاملاتی هر تریدر بستگی دارد. معاملهگری که ریسکپذیرتر است و از در معرض خطر دادن کل سرمایه خود ترسی ندارد، میتواند از روش کراس استفاده کند. اما تریدری که ریسکپذیری کمتری دارد و تجربه کمتری دارد استفاده از روش ایزوله برای او مناسب تر است.
به طور کلی، هردوی این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارد. اما در بحث مقایسه از آنجا که در معاملات مارجین معاملهگر قدرت زیادی برای کنترل ریسک ندارد، این نوع معامله برای حرفهایها مناسبتر است. چرا که این روش به دلیل این که تریدر باید برای هر معامله به طور جداگانه مارجین تعیین و اهرمهای بیشتری را انتخاب کند پیچیدهتر است. بدین ترتیب، این که کدام روش معامله بهتر خواهد بود موضوعی است که معاملهگر باید با توجه به میزان دانش و ریسکپذیری خود تعیین کند و به طور کلی این دو روش برتری به یکدیگر ندارند و تصمیمگیری برای استفاده از معاملات مارجین ایزوله یا کراس به شرایط و اهداف معاملاتی شما بستگی دارد.
اولین تفاوت این دو روش در مکانیسمی است که در مورد مارجین طراحی شده است. در حالت کراس کل دارایی تریدر در معرض خطر لیکویید شدن است. اما در حالت ایزوله فقط بخشی از دارایی تریدر در معرض خطر قرار میگیرد. حتی میتوان میزان مارجین را تغییر داد و با کنترل بهتری معاملات را مدیریت کرد.
دومین تفاوت آنها در مدیریت ریسک معاملات است. در روش ایزوله شما مدیریت ریسک بهتری دارید. چرا که خودتان تعیینکننده مقدار مارجین هستید. اما در روش کراس اینگونه نیست و کل دارایی شما درخطر است. تفاوتهای این دو حالت را در جدول زیر مشاهده کنید.
| معامله مارجین ایزوله | معامله مارجین کراس |
| میتوانید برای چند معامله مارجین خاصی را تعیین کنید. | تمام مارجین برای یک معامله در نظر گرفته میشود. |
| مدیریت ریسک سادهتر | مدیریت ریسک پیچیدهتر |
| اگر چند پوزیشن باز کنید، مارجینها روی یک دیگر اثری ندارند | اگر چند پوزیشن باز کنید، مارجینها روی یکدیگر اثر دارند |
| مناسب برای مبتدیها و تازهکارها | مناسب برای حرفهایها و باتجربهها |
یکی از روشهای جدید که در برخی از صرافیها شاهد آن هستیم اسمارت کراس مارجین (Smart Cross Margin) نوعی از معاملات مارجین در صرافیهای ارز دیجیتال است که به طور خودکار از موجودی حساب شما برای واریز وثیقه به پوزیشنهای معاملاتی باز استفاده میکند.
در این نوع مارجین، شما ابتدا یک پوزیشن معاملاتی را باز میکنید و صرافی به طور خودکار از موجودی حساب شما برای واریز وثیقه به پوزیشن استفاده میکند. حال اگر قیمت ارز دیجیتال به نفع شما حرکت کند، سود شما به موجودی حسابتان اضافه میشود. اما اگر قیمت ارز دیجیتال به ضرر شما حرکت کند، صرافی از وثیقه شما برای جبران ضرر استفاده میکند و اگر وثیقه شما کافی نباشد، پوزیشن شما لیکویید میشود.
این نوع از معاملات عمدتا توسط سازمانها و مؤسسات بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد و هدف آنها سر به سر کردن یا به حداقل رساندن مارجین در معاملات است. البته لازمه اصلی اسمارت کراس مارجین اول سرمایه بالا و سپس توانایی مدیریت چند حساب در بازارهای متفاوت است. به همین دلیل معمولا اشخاص حقیقی از این روش استفاده نمیکنند.
معاملات مارجین در ارزهای دیجیتال، یکی از روشهای معاملاتی است که در آن معاملهگران با قبول ریسک بیشتر، سودهای بیشتری را کسب میکنند. معاملات مارجین به دو نوع کراس و ایزوله تقسیم میشوند که بر اساس درگیر کردن میزان مارجین در معاملات مورد استفاده قرار میگیرند. هر تریدری براساس ویژگیهایی که دارد میتواند یکی از این دو را برگزیند و سبک معاملاتی خود را بر اساس آنها استوار نماید. مهمترین موضوع آن است که تریدر آشنایی کلی با مزایا و معایب سبک معاملاتی خود داشته باشد.
از آنجایی که اهرم این معاملات بسیار جذاب است افرادی که ریسکپذیری بالاتری دارند میتوانند از این نوع معاملات هم با رعایت همه جوانب استفاده کنند.
تفاوت این دو روش در مکانیسمی است که در مورد مارجین طراحی شده است. در حالت کراس کل دارایی تریدر در معرض خطر لیکوییدشدن است اما در حالت ایزوله فقط بخشی از دارایی تریدر در معرض خطر قار میگیرد. حتی میتوان میران مارجین را تغییر داد و با کنترل بهتری معاملات را مدیریت کرد.
بله. در بازار فارکس همه معلاملات به صورت کراس در نظر گرفته میشوند. درواقع کل دارایی تریدر درگیر معامله میشود.